Modernliğin Beş Yüzü

Yaklaşık son yüz elli yıldır, “modern”, “modernlik” ve daha yakın zamanlarda “modernizm” gibi terimler, buna bağlı bir dizi fikirle birlikte sanatsal ya da edebi bağlamlarda keskinliği gitgide artan bir tarihsel görececilik anlamı vermek üzere kullanıldı.

İkinci Dünya Savaşı’ndan ve özellikle 1950’lerden sonra postmodern çağ kavramı, aralarında Arnold Toynbee gibi bir tarih ve kültür felsefecisinin de bulunduğu çeşitli düşünür ve uzmanlar, edebiyat ve sanat eleştirmenleri ve radikal ateist teolojilerin bazı yandaşlarınca geliştirildi. Doğal olarak, sosyologlar da başka şeylerin yanı sıra çeşitli sosyolojik fikir ve kuramların kışkırttığı bir tartışmaya katılmakta gecikmediler.        

Modernliğin Beş Yüzü, modernlik sözlüğünün ortaya çıkardığı fazlasıyla açık kavramsal güçlüklerin ötesine geçmek üzere, metaforik bir şekilde temelde ikiz -ikircikli ve ikiyüzlü olan- modernliğin “yüzlerinden” bahsediyor.     

Matei Calinescu, bu yeni gözden geçirme esnasında 1977’den bu yana modernliğin ilk baskıda kısaca değinilmiş olan çeşitli özellik ve konularını daha geniş bir şekilde ele alıyor ve hem terim hem de kavram olarak modernliğin uzun ve dolambaçlı tarihine kapı aralıyor.