Osmanlı Medreseleri ve Avrupa Üniversiteleri (1450-1600)

Yükseköğretim kurumları tarihinde ortaçağlar, temellerin atıldığı ve kurumsallaşma için ilk sistematik çabaların somutlaştığı zamandır. Avrupa üniversiteleri ile Osmanlı medreseleri bu dönemin en seçkin yükseköğretim kurumlarıdır. Avrupa üniversite tarihi üzerine literatürün genişliğine mukabil, Osmanlı medreseleri hakkındaki araştırmaların azlığı dikkat çekicidir. Tek tek medreseler ve üniversiteler üzerine çalışmalar olsa da, bu kurumları somut tarihleri, örgütlenme biçimleri ve işleyiş mekanizmaları açısından mukayese eden çalışmalar oldukça sınırlıdır. İmparatorluklar dünyasını, lonca sistemlerini, mesleki hiyerarşileri, dini kurumları ve daha da önemlisi vakıf müesseselerini birlikte değerlendirmek için zengin bir bilgi altyapısını gerektiren bu tür mukayeseli eserlerin ortaçağ dünyasına bakış açılarını zenginleştireceği aşikârdır.

Elinizdeki eser, bu kurumların sistematik bir karaktere kavuştuğu kritik zaman dilimi olan 1450-1600 arası dönemi merkeze alarak Avrupa üniversiteleri ile Osmanlı medreselerini mukayeseli olarak inceliyor. Osmanlı medreseleri hakkındaki bilgileri son araştırmaların ışığında sistematize eden yazar, bu kurumları örgütsel ve kurumsal işleyişi bakımından Avrupa’daki muadilleri ile incelikli şekilde karşılaştırıyor. Avrupa üniversite tarihi hakkında da ayrıntılı bilgiler içeren eser, yükseköğretim araştırmaları için bir başvuru kaynağı olarak önemli bir boşluğu dolduracaktır.